به گزارش گاهیما، طبری می‌گوید: عطیه فرزند سعد بن جناده عوفی، از جدیله قیس است که کنیه او ابوالحسن می‌باشد. ابن سعد، مورخ معروف می‌گوید: سعد بن محمد بن الحسن، فرزند عطیه نقل می‌کند: 
سعد بن جناده خدمت امیرالمؤمنین(ع) که در کوفه بود رسید و به آن حضرت عرض کرد:

ای امیرمؤمنان! فرزند پسری برای من به دنیا آمده؛ شما نامی برای او انتخاب کنید. امام فرمود: این فرزند هدیه و عطای الهی است؛ پس او عطیه نامیده شد. عطا شده و هدیه الهی و مادر او از اهل روم بود.

خاندان او

عطیه در یکی از خاندان های معروف عرب، از طایفه «بکّالی» به دنیا آمد. بکّالی تیره ای از قبیله بنی عوف بن امرؤ القیس شمرده می‌شد و در بین قبایل عرب شأن و منزلتی خاص داشت و چون او از قبیله بنی عوف بود، به او «عطیه عوفی» می‌گفتند.

جایگاه علمی

عطیه در طبقات رجالی، جزو اصحاب پیامبر به شمار نمی‌آید، بلکه جزو گروه تابعین است؛ چون پیامبر اکرم را ندیده است تا از او حدیث نقل کند. 
او از اصحاب و یاران امیرمؤمنان(ع) و امامان بعد از ایشان می باشد که عصر امام محمد باقر(ع) بلکه امام صادق(ع) را نیز درک کرده است. 
او از دانشمندان بزرگ و اسلام شناس عصر خود بود که راوی احادیث بسیاری نیز بوده است و مفسر قرآن نیز به شماره می رفته و پنج جزء قرآن را تفسیر کرده است.

عطیه احادیثی را نقل کرده که بُعد سیاسی آنها بسیار قوی است؛ مانند حدیث ثقلین، حدیث ائمه اثناعشر، حدیث سفینه نوح و تفسیر آیه {انما یرد الله لیذهب عنکم الرجس}، حدیث غدیر، منزلت، و سدّ ابواب مسجد غیر از باب علی(ع) و حدیث اعطای فدک به فاطمه(س) توسط پیامبر اکرم(ص) و احادیث بسیار دیگر.

همراه جابر در آن موقعیت بسیار حسّاس و خطرناک، برای زیارت امام حسین(ع) حرکت می‌کند؛ زیرا بعد از شهادت امام حسین(ع)، یزید خود را پیروز میدان می دانست و کسی را مانع ظلم و جنایتش نمی دید و تلاش می کرد تا با خاموش کردن صدای هر مخالفی، قیام عاشورا را موضوعی تحریف شده و قیام علیه حکومت مشروعه خود معرفی کند. لذا حرکت جابر و عطیه برای رفتن به زیارت امام حسین و یارانش از مدینه به کوفه و برگزاری عزاداری در کنار آن قبر مقدس، مهر تأییدی بر پیروزی واقعی قیام آن حضرت بود.

تاریخ هیچ گاه جریان مبارزه سیاسی او را در ماجرای دستگیری‌اش به دستور حجّاج بن یوسف فراموش نمی‌کند.